Ventileren, hoe doe je dat goed?

13 april 2021 - Leestijd: 4 minuten
Ventilatierooster - Benoveren

Wie BENOveert, maakt het huis normaal gezien meer luchtdicht. Dat maakt dus dat er heel wat vervuilde lucht circuleert in je huis. Dat komt van vocht, koken, maar ook poetsen. Die slechte lucht moet naar buiten, en verse lucht naar binnen. Ventileren dus. Maar hoe doe je dat?

Te veel isoleren: een fabel

Eerst even een fabeltje van tafel vegen. Je hoort weleens beweren dat nieuwe woningen te goed zijn geïsoleerd, zodat het vocht niet meer weg kan. Dat is een fabeltje. Je woning overisoleren of te luchtdicht maken, kan niet. Je kunt wel slecht isoleren of vergeten te ventileren. Je rekent er beter niet op dat kieren en spleten de ongezonde lucht kunnen afvoeren. Dat geeft alleen maar tocht en je boet in aan comfort. Dat is eigenlijk ongecontroleerd ventileren. Bij een slecht geplaatste isolatie verliest de woning energie en bestaat er een groot risico op condensatie en schimmelvorming.

Ventilatiesystemen worden ingedeeld in vier soorten: systeem A, B, C en D.

Systeem A - Natuurlijke toevoer en afvoer

Natuurlijke afvoer via ventilatieroosters in ramen en deuren en afvoer via de schouw.

Systeem B - Mechanische toevoer en vrije afvoer

Dit systeem wordt bij particulieren zo goed als niet toegepast.

Systeem C - Vrije toevoer en mechanische afvoer

Natuurlijke toevoer van verse lucht in de droge ruimtes via ventilatieroosters in ramen en deuren, en mechanische afvoer via een centrale unit die de vervuilde en vochtige lucht uit de natte ruimte weghaalt. Dat kan een vraaggestuurd systeem zijn. Dat betekent dat sensoren dan bijvoorbeeld detecteren dat er iemand in het toilet aanwezig is, of ze meten de vochtigheid in keuken en badkamer. Als die te hoog is, zal de lucht worden afgevoerd.

Systeem D - Mechanische toevoer en afvoer

De toevoer van verse lucht en de afvoer van de vervuilde lucht wordt volledig gecontroleerd. Dat gebeurt via een centrale unit met twee ventilatoren

Welk systeem kiezen?

Met systemen C en D bespaar je het meest. Omdat het gaat om vraaggestuurde systemen ventileer je alleen als het nodig is. De energiekosten om te ventileren wegen daarbij niet op tegen de voordelen voor jouw gezondheid en die van je huis.

Systeem D heeft een bijkomend voordeel: vooraleer het de vervuilde lucht afvoert, wordt de warmte van de lucht gerecupereerd. De koude lucht die binnenkomt, wordt voorverwarmd. Ook dat bespaart dus energie. Hoeveel ventileren kost, hangt af van de grootte van je huis, hoe goed het geïsoleerd is, welke systeem je kiest, … Weet dat ventilatiesystemen meetellen om recht te hebben op een extra totaalrenovatiebonus vanaf 3 BENOvatie-maatregelen.

Ventilatiesysteem verplicht bij verbouwing?

Wanneer de werken vergunnings- of meldingsplichtig zijn, kun je via de EPB-wegwijzer nagaan of je project moet voldoen aan de energieprestatieregelgeving. Is dat het geval? Dan moet je project, of een deel ervan, voldoen aan de EPB-eisen. Naast eisen op vlak van isolatie en installaties, zal je ook moeten voldoen aan minimale ventilatie-eisen of, in geval van een ingrijpende energetische renovatie, een volledig ventilatiesysteem plaatsen.

Een goed binnenklimaat heb je echter nodig in elke woning: door voldoende verse lucht binnen te brengen en vochtige en vervuilde lucht zo snel mogelijk naar buiten af te voeren voorkom je condensatie en schimmels, vermijd je schade aan het gebouw en een slechte luchtkwaliteit. Voor je eigen gezondheid is het dus aan te raden om je woning te ventileren.”

Expert aan het woord

“Goed ventileren is een continu proces waarbij vervuilde lucht wordt afgevoerd uit ‘vochtige’ ruimtes (keuken, badkamer, toilet, wasplaats), en verse buitenlucht aangevoerd naar ‘droge’ ruimtes (leefkamer, eetplaats, bureau, slaapkamers). Een goed ventilatiesysteem zorgt dus voor een evenwicht tussen de toevoer van verse lucht en de afvoer van vervuilde lucht. 

Maar vochtige en droge ruimtes zijn vaak gescheiden door deuren en gangen. Daardoor kan de aanvoer de afvoer enkel volgen bij voldoende doorvoerdebiet. Oplossing? Het is noodzakelijk dat je onder de betrokken deuren een ‘doorvoerspleet’ van 1 cm voorziet (tussen de onderkant van de deur en de vloerafwerking). Dankzij dergelijke spleten kan de onderdruk, veroorzaakt door de afvoer in natte ruimtes zich door de gangen doorzetten naar de droge ruimtes. En daar vervolgens voor een evenwicht zorgen met de overdruk van de toevoer. Spleten onder de deur zijn dus essentieel om je ventilatie goed te laten werken!”

Marc Peeters
Marc Peeters
BENOvatiecoach ZuidtrAnt.