Al eens aan bio-ecologische isolatie gedacht?

2 februari 2021 - Leestijd: 4 minuten
ecologisch isoleren

Uitstekend isoleren, het is de allerhoogste prioriteit in je BENOvatie! Hierbij wordt er vaak heel veel aandacht besteed aan de warmtegeleidbaarheid van een materiaal: de befaamde ‘lambdawaarde’ (λ). Is deze essentieel of zijn er nog andere eigenschappen van tel? Denk bijvoorbeeld aan akoestiek, vochtregulerende eigenschappen, impact op de gezondheid, gebruiksgemak (plaatsing), milieuvriendelijkheid ... Als we iets verder kijken dan de lambdawaarde en ook deze andere parameters in rekening brengen, valt meteen op dat er zeer goede alternatieven voorhanden zijn voor de traditionele isolatiematerialen.

Quasi onuitputtelijk én natuurlijk.

Een uitstekend alternatief voor de traditionele isolatieproducten vormen de bio-ecologische isolatiematerialen. Deze bestaan uit (bijna) onuitputtelijke, natuurlijke grondstoffen: plantaardige, dierlijke en/of minerale. Bovendien bevatten bio-ecologische isolatiematerialen geen of zo weinig mogelijk chemische toevoegstoffen, belasten het milieu minimaal en hebben geen schadelijke gevolgen voor de gezondheid.

De winning en productie van dergelijke materialen gebeurt zoveel mogelijk lokaal. Voor de aankoop van bio-ecologische isolatiematerialen kan je terecht bij gespecialiseerde handelaars (de kostprijs ligt doorgaans wat hoger). Hou er verder rekening mee dat de ecologische prestatie niet alleen afhankelijk is van de herkomst van het materiaal. De isolatiewaarde is beslist even belangrijk. De bekendste bio-ecologische isolatiematerialen zijn:

  • Papier: vooral bekend in de vorm van papiervlokken (ook bekend als cellulose-isolatie). Deze worden ingeblazen en gelijkmatig verdeeld over horizontale oppervlakken (bv. tussen balken of op vloerplaten). Ook geschikt voor het isoleren van spouwmuren of hellende daken. Aan de isolerende papiersnippers worden verschillende additieven toegevoegd. Goede weerstand tegen oververhitting, is dampopen, vochtregulerend en akoestisch isolerend. Van alle isolatiematerialen is cellulose het minst bestand tegen vuur, maar is toch nog steeds brandvertragend.
    λ = 0.035 - 0.040 W/mK
  • Vlas: geschikt voor diverse toepassingen (hellende daken, vloeren, muren …). Belangrijk voordeel? Vlas kan goed vocht opslaan en terug afgeven. Is bovendiien 100% natuurlijk en hergroeibaar.
    λ = 0.038 W/mK
  • Stro: toegepast in strobouw als muurisolatie, maar ook perfect te gebruiken als vloer- of dakisolatie.
    λ = 0.056 W/mK
  • Schapenwol: heeft een erg hoge brandweerstand. Behalve voor traditionele isolatieoplossingen ook geschikt als isolatiemateriaal voor buizen en leidingen. Schapenwol werkt luchtzuiverend, en zorgt voor een gezonde leefomgeving. Het is wel drie keer zo duur als minerale wol.
    λ = 0.035 – 0.040 W/mK
  • Hennep: de stengels, vermengd met kalk, zijn een goede isolator en hebben sterke vochtregulerende eigenschappen. Hennep als isolatie vind je voornamelijk in de vorm van rollen (dekens) of platen.
    λ = 0.038 – 0.042 W/mK
  • Perliet: onbrandbaar vulkanisch gesteente. In korrelvorm bruikbaar voor zowel thermische als akoestische isolatie (vaak vermengd met betonchape of uitvullingsbeton). Ook beschikbaar in de vorm van stijve isolatieplaten, ideaal om platte daken te isoleren.
    λ = 0.051 W/mK
  • Vermiculiet: afkomstig van leisteen en meestal in korrelvorm (als isolatie tussen balken). Gemengd met bitumen geschikt voor dakisolatie en tegelijk als afschotlaag onder de dakbedekking van platte daken. Vooral een nuttig isolatiemateriaal in vochtige ruimtes (spouwmuren, kruipkelders) en op extreem warme plekken (rookkanalen).
    λ = 0.053 W/mK

Expert aan het woord

Bio-ecologische isolatiematerialen hebben heel wat troeven. Ze zijn onuitputtelijk, lokaal te winnen, houden makkelijk de hitte buiten en dragen bij tot een gezond leefklimaat in huis. Bovendien scoren dergelijke materialen vaak goed op vlak van geluidsisolatie. Maar minstens zo belangrijk als de keuze voor het juiste materiaal is een degelijke plaatsing. Kies allereerst het juiste materiaal voor de juiste plaats. Zo zijn er weinig bio-ecologische isolatiematerialen geschikt voor spouwisolatie. In een houtskeletwand of als dakisolatie zijn ze dan wel weer ideaal.
Ten tweede: zorg dat je isolatie altijd goed aansluit. Zo voorkom je luchtlekken en koude plekken, waardoor warmteverlies en condens- en schimmelvorming kan optreden. Ten derde: voorzie bij het isoleren een dampremmend materiaal (bv. folie) aan de binnenzijde. Zo trekt er geen vocht in het isolatiemateriaal en gaat je isolatiemateriaal dus langer mee.

Jurgen Naets - BBL
Jurgen Naets
Projectmanager energie en duurzaam bouwen en beheerder van Ecobouwers.be, Bond Beter Leefmilieu